Fazla çalışma için İşçinin Onayı Şart

Fazla çalışma, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır. Fazla çalışma ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle yapılabilir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, haftanın çalışılan günlerine eşit olarak bölünerek uygulanır.\r\n\r\n \r\n\r\nHaftalık çalışma süresi sözleşmelerle kırkbeş saatin altında belirlenmiş ise, belirlenen çalışma süresini aşan ve 45 saate kadar yapılan çalışmalara “fazla sürelerle çalışma” denir.\r\n\r\n \r\n\r\nHer bir saat fazla çalışma yani 45 saati aşan çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir.\r\n\r\n \r\n\r\nFazla sürelerle çalışmalarda, yani 45 saate kadar olan çalışmalarda, her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yirmibeş yükseltilmesiyle ödenir.\r\n\r\n \r\n\r\nFazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapan işçi isterse, bu süreler karşılığında zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakikayı, fazla sürelerle çalıştığı her saat karşılığında bir saat onbeş dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir.\r\n\r\n \r\n\r\nİşçi serbest zamanı 6 ay zarfında ve mesai saatleri içerisinde ücretinde herhangi bir kesinti olmadan kullanır.\r\n\r\n \r\n\r\nSağlık kuralları bakımından günde ancak 7,5 saat ve daha az çalışması gereken işlerde ve gece çalışmalarında fazla çalışma yapılamaz.\r\n\r\n \r\n\r\n4857 sayılı İş Kanunu 41 md. göre “fazla saatlerle çalışmak için işçinin onayının alınması gerekir.”\r\n\r\n \r\n\r\nOnay dilekçesi, “İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği’nin 9. maddesinde düzenlenen “Fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma yaptırmak için işçinin yazılı onayının alınması gerekir. Zorunlu nedenlerle veya olağanüstü durumlarda yapılan fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma için bu onay aranmaz.” Hükmüne istinaden ……/……./……. - ……/……./……. döneminde, ihtiyaç duyulması ve işverenlikçe talep edilmesi halinde fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma yapmayı kabul ediyorum” şeklinde olmalıdır.\r\n\r\nFazla çalışma süresinin toplamı bir yılda ikiyüzyetmiş saatten fazla olamaz.\r\n\r\n \r\n\r\n

Yeraltında İşlerinde Fazla Çalışma

\r\n\r\n \r\n\r\n10.09.2014 tarihli 6552 sayılı torba kanun ile yapılan düzenlemede “Zorunlu veya olağanüstü hallerde fazla çalışma” dışında yer altında maden işlerinde çalışan işçilere fazla çalışma yaptırılamayacağı yer almaktadır.\r\n\r\n \r\n\r\nYine aynı tarih ve kanunla yapılan düzenlemede, yer altında maden işlerinde çalışan işçilere haftalık çalışma saati 30 saat olarak belirlenmiştir. Zorunlu veya olağanüstü hallerde haftalık otuz altı saati aşan çalışmalarda, her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret, normal çalışma ücreti yüzde yüzden az olmamak üzere arttırılarak ödenir.\r\n\r\n \r\n\r\n

Denkleştirme

\r\n\r\n \r\n\r\nYoğunlaştırılmış iş haftası veya haftalarından sonraki dönemde işçinin daha az sürelerle çalıştırılması suretiyle, toplam çalışma süresi çalışılması gereken haftalık 45 saati geçmeyecek şekilde denkleştirilir.\r\n\r\n \r\n\r\nOrtalama olarak haftalık çalışma süresinin ( 45 saat ) aşılmaması şartıyla bazı haftalarda haftalık çalışma süresinin üzerine çıkılabileceği, aynı şekilde bu durumda, haftalık çalışma süresinin yani 45 saatin aşıldığı haftalarda, bu süreyi aşan çalışmalar fazla çalışma sayılmayacağı 4857/41-1 de belirtilmiştir. Madde metnine göre; “Denkleştirme esasının uygulandığı hallerde, işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile bazı haftalarda toplam kırkbeş saati aşsa dahi bu çalışmalar fazla çalışma sayılmaz.”\r\n\r\n \r\n\r\nDenkleştirme esası gereğince işçiye tanınan boş zaman, daha önce çalışılmış sürenin karşılığı olduğu için, bu süre işçinin kıdeminden sayılacaktır.\r\n\r\n \r\n\r\n \r\n