Malatya'da 700 Kayısı ağacından 4 Kayısı çıktı

Malatya don afetinden dolayı ekonomik olarak bitmesine rağmen üretici kendilerine bir lira destek olmayan hükümete isyan etmek yerine neredeyse " Allah Hükümetimize zeval vermesin " diyecek halde. Hasat döneminin sonuna gelinirken kuraklık ve don vakasının tarıma faturası netlik kazanıyor. Malatya’da 700 ağaçtan sadece 4 kayısı, Bursa Gemlik’te 2 bin ağaçtan bir kasa zeytin alınabilmesi çiftçinin zararını gözler önüne serdi. Malatya bölgesinin afet kapsamına alınmamasından yakınan çiftçiler, TARSİM’in zararları karşılamadığı için borçlarını ödeyemediğini belirtiyor.

Bu sene yağış, kuraklık ve don olayları bazı illerde ihracatı yapılan temel ürünleri olumsuz etkiledi. Malatya, 2014’e kadar dünya yaş kayısı ihtiyacının yüzde 20’sini, kuru kayısının ise yüzde 70’ini karşılıyordu. Ancak, don ve kuraklık sebebiyle kayısı ağaçlarının yüzde 95’i zarar gördü. Geçen yıl 428 bin 310 ton olan kayısı üretimi bu yıl yaklaşık 46 bin 200 tona geriledi.

Geçen yıla oranla kayısıdaki üretim on kat düştü ve fiyatlara zam olarak yansıdı. En düşük kayısı fiyatının 15 lira olduğu belirtiliyor. Bursa’da ise aşırı yağışlar sebebiyle zeytin ağaçlarının yüzde 80’ine yakını zarar gördü. Çiftçiler, bu seneki hasadın geçen senelere oranla daha düşük olacağını belirtiyor. Bu nedenle zeytin satışındaki maddi zararın en az 250 milyon TL olduğu ifade ediliyor. 55 dönümlük tarlasında toplam 700 kayısı ağacı olduğunu söyleyen çiftçi Mahmud Özdemir, her ağaçtan 150 kilo kayısı alırken, bu yıl sadece 4 tane kayısı aldığını ifade ediyor. Malatya’da 1972’den beri kayısı üreticiliği yapan Özdemir, “Geçen yılki ürünlerden kazandıklarımızla geçimimizi sağlıyoruz. Buna rağmen Malatya bölgesi afet kapsamına alınmadı. Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) zararlarımızı karşılamadığı için çok zor durumdayız. TARSİM fakirden değil, zenginden yana. Yoksul çiftçinin TARSİM’e kayıt olmasının bir anlamı olmadığını da böylece anlamış olduk.” diyor. Çiftçilerin çoğunun Tarım Kredi Kooperatifi’ne borcu olduğunu söyleyen kayısı üreticisi İmdat Aydoğdu ise Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın borçların vadesini uzatmasını çözüm olarak görmediğini belirtiyor. Aydoğdu şunları söylüyor: “Mazotu, gübreyi, tohumu her şeyi kooperatiften alıyoruz. Tarlalara her yıl en az 60 bin liralık masraf yapıyoruz. Bu yıl perişan olduk. Devlet yetkililerinden kimse de çıkıp kalıcı çözümler getirmedi. Yaptıkları tek şey borçlarımızın vadesini uzatmak oldu. Para yok elimizde bu borcun vadesini uzatsan ne olur? Devlet resmen çiftçiye kayısı üretimini bırak diyor!”

Malatya’da çözüm olarak yeni pazarlar oluşturulması gerektiğine dikkat çeken ziraat mühendisi Tamer Demirel: “Bakanlıkların, ‘alternatif ürünler ekin’ demesi çözüm değil. Çünkü Malatya’nın öncelikli sorunu tarımsal sulama kanallarına ihtiyacının olması. Elektrik üretiminden çok sulamada kullanılabilecek barajlara ihtiyaç var. Bunlar sağlanırsa soruların azalacağını düşünüyoruz.”